BALLETS RUSSES - Fokin / Niżyński / Miasin- TRANSMISJA HD LIVE

Już 22 grudnia o godz. 19:30 w KIJÓW.CENTRUM - Transmisja przedstawienia z Opéra national de Paris (Palais Garnier) w setną rocznicę powstania Les Ballets Russes Siergieja Diagilewa. Fokin / Niżyński / Miasin

LE TRICORNE /EL SOMBRERO DE TRES PICOS/ (1919)
TRÓJGRANIASTY KAPELUSZ
Balet komiczny w jednym akcie

Gregorio Martinez Sierra (wg opowiadania Pedra Antonia de Alarcóna) libretto / Manuel de Falla muzyka // Leonid Miasin choreografia / Pablo Picasso dekoracje

i kostiumy // W rolach głównych: Jose Martinez Młynarz / Marie-Agnes Gillot Żona Młynarza // Andrea Hill mezzosopran

Rzecz dzieje się w małym hiszpańskim miasteczku. To typowa komedia o małżonkach podejrzewających się o zdradę. Młynarz i Młynarzowa flirtują z innymi, robiąc

na złość swojej drugiej połowie. We wszystko zamieszany jest głupkowaty burmistrz miasteczka, który nieporadnie zaleca się do Młynarzowej. Seria

nieporozumień, przebieranek i aresztowań kończy się jednak szczęśliwie: małżonkowie padają sobie w objęcia, a rozradowani mieszkańcy miasteczka drwią ze

swojego burmistrza.

Tytuł baletu pochodzi od trójgraniastego kapelusza, będącego w Hiszpanii atrybutem urzędu burmistrza. Diagilew zamówił u de Falli muzykę do baletu, który

okazał się jednym z najznakomitszych utworów tego kompozytora. Zarówno muzyka, jak i choreografia czerpią przede wszystkim z folkloru andaluzyjskiego. Przy

wystawieniu baletu współpracował z Miasinem zaangażowany przez Diagilewa hiszpański Cygan Felix.

PÉTROUCHKA /ПЕТРУШКА/ (1911)
PIETRUSZKA
Burleska w jednym akcie, czterech obrazach

Igor Strawiński i Aleksandr Benois libretto / Igor Strawiński muzyka // Michaił Fokin choreografia / Aleksandr Benois dekoracje i kostiumy // W rolach

głównych: Benjamin Pech Pietruszka / Clairemarie Osta Balerina / Yann Bridard Maur

Pomysł napisania baletu o kukiełkach Strawiński i Benois zaczerpnęli z ludowych widowisk rosyjskich: ze starych tradycji występów na jarmarkach (najczęściej

podczas karnawału) skomorochów – wędrownych kuglarzy, niedźwiedników, aktorów, muzykantów, lalkarzy. Centralną postacią tych widowisk był Pietruszka

(rosyjskie zdrobnienie imienia Piotr, czyli polski Piotruś), charakterem zbliżony do włoskiego i francuskiego Poliszynela (Pulcinelli). Autorzy baletu

obdarzyli jednak groteskowe kukiełki ludzką duszą, nieszczęśliwą, upokarzaną i pogardzaną, zdolną do miłości i cierpienia. Rzecz dzieje się w ostatnich

dniach karnawału. Pietruszka kocha się w Balerinie, lecz ta woli Maura. Kiedy Pietruszka usiłuje odebrać Maurowi Balerinę, ten go zabija. Czarodziej,

właściciel teatrzyku, wyjaśnia przerażonym tą zbrodnią widzom, że Pietruszka to tylko kukiełka, a nie żywy człowiek. Gdy tłum się rozchodzi, na szczycie

jarmarcznej budy ukazuje się duch Pietruszki wygrażający pięścią swym prześladowcom.

LE SPECTRE DE LA ROSE (1911)
DUCH RÓŻY
Balet w jednym akcie

Jean-Louis Vaudoyer (wg czterowiersza Théophile’a Gautiera Loin du bal) libretto / Carl Maria von Weber muzyka // Michaił Fokin choreografia / Lew Bakst

dekoracje i kostiumy // Występują: Isabelle Ciaravola Młoda dziewczyna / Mathias Heymann Duch róży

Ta miniatura to klasyczne pas des deux w stylu romantycznym. Ujęte w formę walca Zaproszenie do tańca Webera w instrumentacji Hectora Berlioza oraz romantyzm

poezji Gautiera pozwoliły stworzyć wdzięczny obraz baletowy. Młoda dziewczyna wraca z balu z różą, którą dostała najprawdopodobniej od ukochanego. Rozmarzona

zasypia. W sypialni pojawia się człowiek-kwiat – Duch róży. Tańczy ze śpiącą dziewczyną, lecz z nastaniem poranka znika. Dziewczyna budzi się i,

uśmiechnięta, rozmarzona, tuli do siebie kwiat. Choreografia pozbawiona jest zbędnej gestykulacji i pantomimy: to czysty taniec klasyczny. Jedynym popisowym

momentem jest słynny skok Ducha przez okno.

L’APRÈS-MIDI D’UN FAUNE (1912)
POPOŁUDNIE FAUNA
Obraz choreograficzny w jednym akcie

Wacław Niżyński libretto / Claude Debussy muzyka // Wacław Niżyński choreografia / Lew Bakst dekoracje i kostiumy // W rolach głównych: Nicolas Le Riche Faun

/ Emilie Cozette Nimfa

Czasy mityczne. Popołudnie. Młody Faun obserwuje z zaciekawieniem przechodzącą grupę wdzięcznych nimf. Kiedy zbliża się do nich, tylko jedna nie ucieka.

Pozwala mu się nawet dotknąć, ale kiedy ten chce ją objąć, ucieka i ona, gubi jednak swoją szarfę. Faun bierze porzuconą chustę i tuląc się do niej, znajduje

zaspokojenie swoich młodzieńczych żądz. Spotkanie z nimfami było tylko sennym marzeniem...

To pierwsza samodzielna praca choreograficzna Niżyńskiego, choć autorstwo pomysłu zrealizowania baletu do muzyki Prélude à l’après-midi d’un faune

Debussy’ego jest kwestią sporną: nie wiadomo, czy to Diagilew zaproponował temat Niżyńskiemu, czy odwrotnie. Bezsprzeczne jednak jest to, że autorem śmiałej

jak na owe czasy koncepcji baletu w formie ożywionego fresku antycznego jest Niżyński. Frontalne ustawienie korpusu tancerzy, a profilowe – kończyn i głów,

„dwuwymiarowy”, uproszczony ruch, upozowanie postaci na wzór ornamentów ze starożytnych waz greckich, a przede wszystkim drastyczność końcowej sceny wywołały

na premierze protesty i dyskusje, dzieląc paryską publiczność na zwolenników i przeciwników nowej koncepcji przedstawienia baletowego.

Przedstawienie trwa 2 godziny i 20 minut (w tym dwie przerwy).