Być i mieć to dokumentalna opowieść ukazująca świat widziany oczyma dzieci. Reżyserowi udało się zarejestrować frustracje i triumfy małych bohaterów w bardzo prosty i czysty sposób. Swój film przyrównuje do bajki ukazującej losy małych bohaterów wspinających się po stromej i tajemniczej ścieżce życia ku dojrzałości.

Być i mieć to opowieść o roku z życia pewnej małej, wiejskiej szkoły. Przez ten czas obserwujemy codzienne zmagania małych uczniów z matematyką, językiem francuskim a także z kolegami ze szkolnej ławy. Na naszych oczach zawiązują się przyjaźnie, powstają pierwsze poważne problemy i drobne konflikty. Tłem sukcesów, niepowodzeń, radości i smutków są zmieniające się pory roku w Auvergne, małej rolniczej społeczności. Centralną postacią tego niezwykłego filmu pozostaje jednak nauczyciel, pan Georges Lopez. Ten spokojny człowiek o filozoficznym usposobieniu zbliża się do emerytury, a bogactwo jego życiowego doświadczenia jest skałą, na której spoczywa wykształcenie jego podopiecznych. To on zapewnia dzieciom naukę czerpaną nie tylko z książek, ale i otaczającego ich świata, sportu, natury, sztuki. Jedną z niezaprzeczalnych zalet filmu jest wyważony kontrast pomiędzy świeżym spojrzeniem na świat dzieci i mądrością, którą pan Lopez wzbogaca ich podróż ku wiedzy.
Być i mieć pozwala widzom, choć na chwilę, wrócić do szkolnej ławy. Usiąść w klasie i na nowo zacząć naukę liczenia, pisania oraz funkcjonowania w grupie. Tym razem bez obawy, że dostanie się dwóję.